Bir ülkeye seyahat planlanması tekniğinin rutininde en önemli tamamlayıcı öge herhalde ulaşımdır. Elbette, her zaman ulaşımın öngörülebilir, konforlu ve erişilebilir olması arzulanır. Azerbaycan’a ulaşımda durum nasıldır? Öncelikle ülkeye ulaşım nasıl sağlanır bununla başlayalım.
Nasil ulaşılır
Hava yollari
Öncelikle, Azerbaycan’la havayolu ulaşımını sağlayan ulusal havayolu taşımacılığı şirketinin “Azerbaycan Havayolları” AZAL olduğunu ve uçuşlarını Bakü’deki Haydar Aliyev Uluslararası Havalimanı ve ülkenin diğer havalimanlarına gerçekleştirmekte olduğunu belirtelim.
AZAL’ın uçuş noktaları oldukça fazladır ve Avrupa’nın önde gelen şehirleri ve BDT’nin başkentlerini kapsamaktadır. Yerel rotalardan en çok talep gören Nahçıvan Özerk Cumhuriyetidir ki, zaten burada havayolu ulaşımı ülkenin geri kalan topraklarıyla ulaşımın en temel yoludur (bilet tutarı gidiş-dönüş 100 Euro’dur). Ülke içinde Gence, Lenkeran, Zakatala ve Kabala’da havalimanları mevcuttur. Kabala şehrindeki uluslararası havalimanı kısa bir süre önce faaliyete geçmiş olup temelde turizme yöneliktir. Burada etkileyici bir doğa, spa-sayfiyeler, lüks oteller, çocuk merkezleri mevcuttur, bir hipodrom, golf sahası ve dağ kayak merkezi inşası sürmekte olup yakın zamanda faaliyete geçmeleri beklenmektedir. Pek çok önde gelen Avrupalı havayolu şirketleri Bakü’ye sefer düzenlemektedir. Avrupalıların hizmetlerinden faydalanabileceği bu havayolu şirketlerinden birisi Baltık havayolu şirketi AirBaltic’dır. Bu şirketin uçaklarıyla Merkezi Avrupa’dan Azerbaycan’a düşük maliyetle uçmak ve karmaşık rotayı planlarken tasarruf yapmak mümkündür. AirBaltic şirketinin maliyet hesabı segmentlerin toplanması sonucunda gerçekleşmektedir ve sonuçta geleneksel havayolu şirketlerinin sattıkları tek yön uçuş bileti fiyatına AirBaltic’dan gidiş-dönüş bileti almak mümkündür. Aeroflot şirketinin Kiev’den Moskova aktarmalı olarak Bakü’ye uçuş fiyatı 320 dolardır.
AZAL şirketinin Kiev-Bakü-Kiev düzenli seferlerinin fiyatı ortalama 450 dolardır, Paris uçuşu 700 dolar, Londra uçuşu ise 900 dolardır.
AZAL BDT ülkelerinin şu şehirlerine doğrudan uçak seferleri düzenlemektedir: Aktau, Kiev, Mineralniye Vodı, Moskova, Novosibirsk, Tiflis ve ayrıca Ankara, Dubai, Kabul, Londra, Milano, Paris, Roma, İstanbul, Tahran, Tel-Aviv, Urumçi.
Eğer karmaşık bir rotanız varsa sizin için gayet iyi bir başka seçenek da seyahatinize Dubai üzerinden devam etmek olacaktır. Düşük maliyetli uçuş hizmetleri sunan Arap şirketi FlyDubai 2009 yılından itibaren Azerbaycan’ın başkentine sefer düzenlemeye başlamıştır. Şimdi Bakü-Dubai araı iki saat süren ve tek yön 200 Dolara kadar ücreti olan bir seferdir, sonra da FlyDubai veya Emirates havayolu şirketlerinin ağları ile her tarafa aktarma sefer yakalanabilir.
Bunun dışında Katar Havayolları şirketi Bakü’den dünyanın 100’den fazla noktasına sefer düzenlemektedir (www.qatarairways.com).
AZAL havayolu şirketi Pegasus Airlines şirketiyle birlikte Avrupa ve Türkiye’nin belli başlı şehirlerine düşük fiyatlı uçak seferleri düzenlemektedir. Stuttgart ve Köln’e 330 Euro’dan, Amsterdam, Stockholm, Basel, Kopenhag, Zürih, Münih, Berlin ve Duesseldorf’a ise 340 Euro’dan başlayan fiyatlara bilet satılmaktadır.
Yine şirketler Türkiye’nin 15 şehrine 290 Euro’dan başlayan fiyatlarla uçuş düzenlemektedirler. Tüm fiyatlar havalimanı vergisi dâhil edilmeden verilmiştir.
AZAL şirketinin uçuş tarifesi hakkında şu web sitesinden bilgi alabilirsiniz : www.azal.az
Turistler için sevinçli bir haber daha verelim. AZAL şirketinin uçaklarında uydu haberleşme bağlantısı vardır, bir sonraki aşama ise operatör tarafından internet hizmetlerinin verilmesi olarak planlanmaktadır. Bu BDT coğrafyasında uçakta her çeşit iletişim hizmetlerinin verilmesi hususundaki ilk proje olacaktır. Azerbaycan mobil iletişim operatörü Azerfon AZAL şirketinin uçaklarında mobil iletişim hizmeti verilmesi hususunda AZAL ile imzalanmış 10 yıllık istisnai bir sözleşmeye sahiptir. Bununla birlikte diğer iki mobil iletişim operatörü Azerfon ile dolaşım anlaşmaları yaparak uçakta mobil iletişim hizmetleri verebileceklerdir.
Sistem AZAL’ın sahip olduğu 9 Airbus uçakta çalışmaya başlamış olup gelecek yıl ise 4 Airbus ve 3 Boeing Dreamliner uçakta da işletmeye alınacaktır. Yeri gelmişken belirtelim, uçağın bulunduğu bölge dikkate alınmaksızın mobil iletişimin bir dakikası 1,75 Manattır.
Demiryolu ulaşımı
Havayolu ulaşımından demiryolu ulaşımına geçelim. Maalesef, Azerbaycan’da bu kara ulaşım türü hâlihazırda henüz öncelikli değildir ve bu nedenle de hızlı ve çağdaş değildir. Bugün Tiflis-Bakü, Tümen-Bakü, Rostov-Bakü, Harkov-Bakü vb. hatlardan faydalanmak mümkündür. Trenlerin sefer yönleri ve hareket tarifeleri ile ilgili detaylı bilgiye www.railway.gov.az web sitesinden ulaşabilirsiniz.
Elektrikli tren ve banliyö trenleri çok yavaş seyretmektedirler, bu nedenle ülke içi seyahatte otobüs yolculuğu tercih edilmektedir.
Şehirler arası ve şehiriçi otobusler
Havalimanı yolunun ideal nitelikte olduğu, bu şekilde birbirine paralel iki şose yol bulunduğu öncelikle dikkat edilmesi gereken bir husustur. Yani, uçağa yetişirken trafiğe takılmak çok az bir ihtimaldir. Bakü’nün merkezinden havalimanına ulaşım yaklaşık 25-30 dakika sürmektedir, taksi ücreti 20-25 Euro’dur. Çoğunlukla havalimanına giden otoyol eski Sovyet devletlerinin öğünebilecekleri yegâne yoldur ama bu gerçek Azerbaycan için geçerli değildir, zira burada ulaşım altyapısını geliştirilmesi en önemli devlet öncelikleri arasında yer almaktadır. İdeal bir kaplama ve işaretlemeye sahip mükemmel otoyollar tüm büyük şehirlere ve turizm merkezlerine uzanmaktadır ve bu nedenle ülke içinde seyahat bir zevk haline gelmektedir.
Bakü ile Azerbaycan’ın bölgeleri arasında otobüs ve dolmuşla seyahat etmek mümkündür. Örneğin Bakü’den Zakatala’ya dolmuşla seyahat bedeli 7 Euro, Şeki’ye 5 Euro, Lahıc’a 4 Euro’dur.
Bakü Uluslararası Otobüs Terminali başkente girişte yer almaktadır. 20 Ocak Metro istasyonundan 197, 116, 90 numaralı şehir içi otobüslere binerek ulaşmak mümkündür. 90 numaralı şehir içi otobüs ise Terminalden şehir merkezine sefer yapmaktadır.
Şehir içi otobüs bilet fiyatı 0,2 Euro’dur.
Taksi
Bakü’nün taksileri Londra tarzı ve mor renkli taksilerdir. Şehrin sakinleri bunlara “patlıcancık” adını takmıştır. Bir önceki yıl bu araçların imalatı İngilizler tarafından Çinlilere devredilmiştir. Sözleşmeye göre Bakü’ye bu taksilerden 3.000 adet teslim edilecektir. Şu anda Bakü’de bu taksilerden 1.000 adet kadar mevcuttur. “London Taxi” Geely TX4’lerden ilk parti Azerbaycan’a 2011 yılında gelmiştir. Şunu da belirtmek gerekir ki, bu taksi 5 yolcu kapasitelidir, ön tarafa ise yolcu yerine bagaj alınmaktadır. Şoförler aracın konstrüksiyonunda üstün güvenlik önlemlerinin dikkat çektiğini belirtmektedirler, sürücü kabini yolculardan bir camla ayrılmakta ve arada sadece ödeme yapılabilmesi için vezne türü bir pencere bulunmaktadır. Taksi kilometre ücreti yaklaşık 4 Euro-senttir. Yeri gelmişken belirtelim, taksiciler sadece taksimetreye göre ücret almaktadırlar. Bakü’de 95 oktan benzinin litre fiyatı 60 kapik, A93 oktanın litre fiyatı 55 kapik ve dizel yakıtın litre fiyatı 45 kapiktir (bu da aynı sırayla yaklaşık olarak 0,7, 0,6 ve 0,5 Euro demektir).
Taksimetre tarifesi: açılış 1 Euro, km’de 0,6 Euro’dur. Londra tarzı taksilerin hizmetlerinden yararlanabilmek için Bakü Taksi Şirketinin *9000 kısa numarasına telefon etmek kâfidir. Ayrıca “Motor-Service” Taksi Şirketine (+ 99 412) 189 numaralı telefondan ulaşarak 7 gün 24 saat taksi istemek mümkündür.
Bölgelerde taksi fiyatı 1-2 manattır. Ayrıca taşrada otantik sıcakkanlı şoförlerin kullandığı “jiguli”ler hala durmaktadır. Bu araçlarda da doğu mizacının kendine has romantizmi yaşanmaktadır.
Metro
Bakü büyük bir metropoldür ve burada en hızlı ulaşım metro ile sağlanmaktadır. Sovyetler zamanından kalan bütün diğer metrolar gibi Bakü Metrosu da örnek bir tasarım ve mimari şaheseridir (ancak maalesef metro istasyonlarının fotoğrafının çekilmesi yasaktır). Sadece ünlü Azerbaycan şairinin anısına Nizami Gencevi adı verilen Metro İstasyonu bile tek başına büyük bir eserdir. Bu istasyon Bakü Metropoliteninin en güzel istasyonlarından birisidir. Yer altı salonunun duvarı SSCB Halk Sanatçısı Mikail Abdullayev tarafından yapılmış Nizami Gencevi’nin mozaik portresi ve eserinden bir temayı konu alan bir pano süslemektedir.
Metro ücreti 20 kapiktir (0,2 Euro).
Bakü metrosunun tarihçesi, faaliyetleri, yol şemaları hakkında detaylı bilgiye Azerbaycan’ca, Rusça ve İngilizce olarakhttp://www.metro.gov.az/# adresindeki web sitesinden ulaşabilirsiniz.
Araç kiralama
Bakü havalimanında hemen hemen tüm araç kiralama acentalarının temsilcilikleri mevcuttur. B sınıfı sedan bir araç için yaklaşık günlük kira bedeli 50 dolardır. Aracı şoförlü veya şoförsüz kiralamak mümkündür.
Genel olarak ülkede seyahat kolay ve rahattır, ülke görece büyük değildir ve ulaşım için değerli vakit harcanmamaktadır. Yol boyunca hemen her yerde kişi başı 5 – 8 Euro arası bir bedelle et ağırlıklı, lezzetli ve doyurucu yemek yenilebilecek pek çok yer mevcuttur. Azerbaycan’a rahat bir seyahat yapmanın en temel ögelerinden birisi olan ulaşım kesinlikle bir mesele değildir.
Bir kere Azerbaycan’a gelindiğinde bu ülke hakkında var olan pek çok klişenin ve efsanenin yıkıldığı görülecektir. Bakü’nün gerçekten de olağanüstü şark tonlarına sahip bir Avrupa başkenti olduğunu söylemek hiç de abartı olmayacaktır.
© 2015 Shafi. Abbasov created